Dubrownik, uznawany za perłę Adriatyku i wpisany na listę światowego dziedzictwa UNESCO, od lat boryka się z wyzwaniami związanymi z overtourismem. Napływ mas turystów, choć korzystny ekonomicznie, stanowi poważne zagrożenie dla unikalnego dziedzictwa kulturowego i jakości życia mieszkańców. W odpowiedzi na te problemy miasto zainicjowało w 2017 roku kompleksową kampanię „Respect the City”, która w 2025 roku uległa znaczącemu zaostrzeniu, wprowadzając rygorystyczne regulacje i surowe kary.
„Respect the City”: Od edukacji do radykalnych działań
Inicjatywa „Respect the City” narodziła się w 2017 roku w obliczu rosnącej presji turystycznej i zagrożenia dla statusu UNESCO. Początkowo skupiała się na krótkoterminowych działaniach, takich jak ograniczanie liczby osób w Starym Mieście czy usprawnienia komunikacyjne. Kampania była stopniowo rozbudowywana, a w 2020 roku przyjęto oficjalny „Respect the City Action Plan until 2025”, który stał się długofalową strategią zrównoważonego rozwoju turystyki. W maju 2025 roku, wraz z początkiem sezonu turystycznego, plan ten wszedł w fazę pełnej realizacji, wprowadzając nowe, bardziej restrykcyjne zasady.
Drakońskie kary za brak szacunku
Zmiany wprowadzone w 2025 roku są dalekosiężne. Kluczową regulacją jest ograniczenie ruchu statków wycieczkowych – od teraz w porcie mogą cumować maksymalnie dwa statki dziennie, co ma znacząco zredukować jednoczesny napływ turystów do Starego Miasta. Wprowadzono również „specjalną strefę ruchu” w historycznym centrum, do której wjazd mają wyłącznie mieszkańcy i licencjonowani taksówkarze; turyści muszą korzystać z wyznaczonych parkingów i transportu publicznego, a liczba taksówek została drastycznie zredukowana. Oprócz tych zmian znacząco zaostrzono kary za rozmaite wykroczenia. Śmiecenie, publiczne oddawanie moczu, spanie w miejscu publicznym, a nawet chodzenie bez koszulki poza plażą może kosztować nas nawet kilkaset euro. Poważniejsze wykroczenia takie jak zakłócanie porządku, bójki i pijaństwo mogą natomiast skutkować grzywną do 4000 euro. Ponadto, w Dubrowniku obowiązuje również podatek turystyczny, który w tak zwanym „sezonie wysokim” (kwiecień-wrzesień) wynosi 2,65 euro za osobę za noc.
Zmiany w mieście
Przestrzeganie przepisów egzekwują ruchome patrole oraz monitoring akustyczny, choć miasto stawia także na edukację poprzez animowane filmy informacyjne. Kampania przyniosła już widoczne rezultaty: liczba turystów w historycznym centrum spadła z 10 000 do 4000 dziennie. Dodatkowo co roku z mandatów wpływa do kasy miast kilkaset tysięcy euro, które zasilają fundusz rewitalizacji zabytków. Pomimo sukcesów, kampania budzi kontrowersje dotyczące wybiórczego egzekwowania przepisów i niewystarczającej infrastruktury, takiej jak toalety publiczne.
Kampania „Respect the City” w Dubrowniku to odważna i konieczna odpowiedź na degradację dziedzictwa kulturowego spowodowaną masową turystyką. Mimo wyzwań, miasto wyraźnie zmierza w kierunku zachowania równowagi między dynamiczną gospodarką turystyczną a dobrem mieszkańców i ochroną bezcennego dziedzictwa. Dubrownik staje się w ten sposób ważnym punktem odniesienia dla globalnej dyskusji o przyszłości turystyki.
Jeżeli wybieracie się do Dubrownika, to powinniście przede wszystkim pamiętać o świadomym podejściu do obowiązujących zasad. Surowo karane są spacery po Starym Mieście w stroju kąpielowym czy bez koszulki. Unikajcie spożywania alkoholu w miejscach publicznych, szczególnie w okolicach szkół, oraz dbajcie o czystość, korzystając z toalet. Zwróćcie uwagę na informacyjne tablice i filmy edukacyjne, które miasto udostępnia, aby dowiedzieć się więcej o lokalnych regułach. Szacunek dla lokalnych przepisów i kultury to klucz do udanego i bezstresowego pobytu.
Grafika: Pixabay
Komentarze
Nikt jeszcze nie skomentował tego artykułu.