Przejdź do serwisu tematycznego

Sport

Krakowski Festiwal Górski 2024 – najważniejsze informacje

2024-11-07

Krakowski Festiwal Górski odbędzie się w dniach 7-8 grudnia 2024 roku w Centrum Kongresowym ICE Kraków. Jak co roku w programie wiele atrakcji, między…

Dotknąć przestworzy, czyli o paralotniarstwie słów kilka – wywiad z Peterem „Peru” Chrzanowskim

2024-11-07

Zacznijmy od banału: człowiek od zawsze marzył o lataniu. Na przestrzeni wieków próby kolonizacji przestworzy podejmowali przeróżni konstruktorzy, z lepszym lub gorszym skutkiem. W końcu jednak…

Mistrzostwa Świata 2023 w Orientacji Precyzyjnej – relacja

2023-07-23

Początek wakacji to w tym roku intensywny okres w środowisku orienteeringowym. W lipcu odbyły się m.in. Mistrzostwa Czech oraz Mistrzostwa Świata w Orientacji Precyzyjnej, których gospodarzem również byli…

Fenix HM23 Runmaggedon – limitowana edycja lekkiej czołówki

2023-06-01

W sklepie Kolba dostępna jest lekka latarka czołowa Fenix HM23 limitowanej edycji Runmageddon. Miniaturowe urządzenie może być używane osobno bez opaski, wyposażone…

Buty motocyklowe Bates SP500 – recenzja

2021-04-06

Bates Footwear to producent specjalistycznego obuwia dla wojska, służb mundurowych i cywilnych zakładów produkcyjnych. Niedawno przedsiębiorstwo będące częścią grupy Wolverine Worldwide rozszerzyło…

Polaris RZR S 1000 EPS – Terenowa brzytwa

2021-03-23

A gdyby tak rzucić wszystko i wyjechać w przysłowiowe Bieszczady? Najlepiej w doborowym towarzystwie. Aby w pełni docenić otoczenie trzeba wpierw zjechać z asfaltu i zapuścić się w bezdroża. Przydałby…

ROMET

Rowery w świetnej promocji. Przoduje elektryczny ROMET

2024-05-08

Romet jest aktualnie największym polskim producentem rowerów. Oferuje szeroki wybór jednośladów z różnych popularnych kategorii. Ich oferta obejmuje rowery górskie, gravele,…

Mateusz Waligóra

Mateusz Waligóra – z poziomu morza na Mount Everest

2024-04-11

Kiedy Mateusz Waligóra, polski wspinacz, wyruszał na Mount Everest, postawił sobie za cel wspiąć się tam jedynie z użyciem siły swoich mięśni. Za nim…

Dotknąć przestworzy, czyli o paralotniarstwie słów kilka – wywiad z Peterem „Peru” Chrzanowskim

2024-11-07

Zacznijmy od banału: człowiek od zawsze marzył o lataniu. Na przestrzeni wieków próby kolonizacji przestworzy podejmowali przeróżni konstruktorzy, z lepszym lub gorszym skutkiem. W końcu jednak…

Tatry

Podtopione szlaki w Tatrach. Niebiezpieczna sytuacja się utrzymuje

2024-08-26

W Tatrach panują obecnie wymagające warunki na szlakach, głównie za sprawą intensywnych opadów deszczu. Intensywne deszcze sprawiły, że szlaki są podtopione. Nawierzchnie wielu szlaków są mokre,…

Gdańsk

EkoKajak na Motławie. Darmowe pływanie za sprzątanie

2024-07-18

Przepis na udany dzień w Gdańsku? EkoKajak! Ta akcja wpisuje się już w Gdańsk na dobre: wystartowała w tym roku po raz czwarty. Gdański Ośrodek Sportu oferuje…

WOPR

Czy trzeba nosić kamizelkę nad morzem? WOPR apeluje

2024-07-11

Wakacje w pełni, a Polacy chętnie spędzają czas nad wodą, co skłoniło ratowników WOPR z Sopotu do zaapelowania o bezpieczeństwo. “Wykonanie tego zadania lub nie, może zdecydować…

Krakowski Festiwal Górski 2024 – najważniejsze informacje

2024-11-07

Krakowski Festiwal Górski odbędzie się w dniach 7-8 grudnia 2024 roku w Centrum Kongresowym ICE Kraków. Jak co roku w programie wiele atrakcji, między…

Szerpowie Nadziei. Zbiórka na szczytny cel

2024-06-03

Czy będąc osobą z niepełnosprawnościami, można wyruszyć w Tatry i zdobywać szczyty? To możliwe, jednak trzeba liczyć na sprawdzonych pomocników. Szerpowie Nadziei organizują takie wyprawy. Uruchomili…

Poradnik samoobrony – część 2

2021-05-18

W poprzednim odcinku  rozpocząłem cykl artykułów związany z szeroko rozumianą samoobroną. Poruszyłem wówczas aspekt prawny, przeanalizowałem sytuację niebezpieczną (próba kradzieży) i przedstawiłem kilka…

Poradnik samoobrony – część 1

2021-05-12

Kiedy słyszymy słowo samoobrona, zazwyczaj kojarzy nam się z walka związaną z obroną siebie, swoich bliskich lub dobra powierzonego nam pod opiekę. Rozszerzając…

Krakowski Festiwal Górski 2024 – najważniejsze informacje

2024-11-07

Krakowski Festiwal Górski odbędzie się w dniach 7-8 grudnia 2024 roku w Centrum Kongresowym ICE Kraków. Jak co roku w programie wiele atrakcji, między…

XXIV Dni Lajtowe w Zakopanem już 9 listopada! Wywiad z Bogusławem Magrelem

2024-10-03

W dniach 9-11 listopada 2024 roku w Zakopanem odbędzie się XXIV edycja festiwalu Dni Lajtowe, organizowanego przez Polski Klub Alpejski. Wydarzenie bogate będzie…

Relaks

Floryda – Vailant Air Command

2024-11-02

Kręcąc się w okolicy Kennedy Space Center i miejscowości Titusville warto odwiedzić muzeum lotnicze Valiant Air Command. Znajduje się ono w zasadzie przy…

Floryda – Kennedy Space Center

2024-10-26

Właśnie wróciliśmy z kolejnej podróży po USA. Kolejnej w tym roku. Mam totalne zaległości w pisaniu. Do opisania została jeszcze Floryda odwiedzona w kwietniu. Obiecałem sobie,…

Butelki Wildo sposobem na awantury przy pakowaniu

2024-09-19

Mając w pamięci podobne doświadczenia z ubiegłego roku, oraz to, że dzieciaki miały (i mają nadal) fazę na posiadanie tych samych rzeczy, ale nie takich samych, wpadłem na pomysł,…

Gra Miejska Łowcy Beboków Katowice

Nowa gra miejska dla rodzin. Katowice poszukują „Beboków”

2024-02-29

Katowice są wyjątkowym, choć niedocenianym turystycznie miastem. Nowa gra miejska dla całych rodzin w Katowicach polegająca na poszukiwaniu figur “Beboków” może przyciągnąć do miasta…

Jak robić zdjęcia na wakacjach, żeby nie zapłacić grzywny? Poradnik

2024-05-30

Fotografowanie na wakacjach to nie tylko rejestrowanie pięknych widoków, ale także szacunek dla lokalnych zwyczajów, zasad i ochrony przyrody. Przestrzeganie tych wskazówek zapewni, że Twoje doświadczenia fotograficzne będą…

Jesień w lesie – co, gdzie i jak! Poradnik leśnego podglądacza

2023-10-09

Jesień stoi za progiem, a wraz z nią niesamowite możliwości obserwacji przyrody. Dziś trochę o tym jak i co można podglądać w tym niezwykle barwnym i intensywnym okresie…

Gra Miejska Łowcy Beboków Katowice

Nowa gra miejska dla rodzin. Katowice poszukują „Beboków”

2024-02-29

Katowice są wyjątkowym, choć niedocenianym turystycznie miastem. Nowa gra miejska dla całych rodzin w Katowicach polegająca na poszukiwaniu figur “Beboków” może przyciągnąć do miasta…

Patrol. Gra fabularna o wojnie w Wietnamie

2021-10-01

A gdyby móc się przenieść w lata 60. i samemu wziąć udział w największej wojnie na Półwyspie Indochińskim? Czy chcielibyście ruszyć do walki w ofensywie Tet? Poczuć na skórze wilgoć…

Recenzja książki Kremlowski Odwet – wojna hybrydowa w literaturze militarnej

2024-09-01

Kremlowski odwet Antoniego Langera to książka, która trzyma czytelnika w napięciu od pierwszej do ostatniej strony. Langer, znany z literatury militarnej, po raz kolejny udowadnia, że jest mistrzem…

okładka książki Norwegia oczami Łowców Zórz. Opowieści z dalekiej Północy

Norwegia oczami Łowców Zórz. Opowieści z dalekiej Północy

2023-08-22

Wikingowie, łososie, fiordy, zimno, trolle i zorze polarne to dość nieszablonowa drużyna skojarzeń odnoszących się do jednego kraju. Mowa rzecz jasna o Norwegii, której surowość…

rafy

Bielactwo rafy koralowej. Przyrodniczy cud świata zamiera

2024-08-29

Wybrzeża Hurghady znane są z dużych obszarów rafy koralowej, łatwo dostępnej dla turystów. Niektóre obszary raf- do tej pory mieniących się pełną gamą niespotykanych…

Pogoda na wrzesień

Zaplanuj sobie urlop. Jaka pogoda na wrzesień?

2024-08-28

Pogoda na najbliższe dni zapowiada się upalnie. Mimo prognozy, że dopiero od dzisiaj fala gorąca zacznie do nas wracać, już wczoraj mogliśmy nacieszyć się…

Spodnie OTP i UTP od Helikona: porównanie. Które portki wybrać?

2024-10-24

W dzisiejszym wpisie biorę na warsztat dwa najpopularniejsze modele spodni od firmy Helikon-Tex: Women’s UTP Resized oraz Women’s OTP. Porównuję wygodę, komfort, kolorystykę, zastosowanie,…

Helikon-Tex Gunfighter. Softshell w góry i na Mazury

2024-10-24

Softshell, który miał posłużyć mi głównie do testów (ja i odzież outdoorowa?!) stał się moją główną jesienną odzieżą wierzchnią. Jest ogólnie przyjemny dla oka i ciała,…

Floryda – Vailant Air Command

2024-11-02

Kręcąc się w okolicy Kennedy Space Center i miejscowości Titusville warto odwiedzić muzeum lotnicze Valiant Air Command. Znajduje się ono w zasadzie przy…

Floryda – Kennedy Space Center

2024-10-26

Właśnie wróciliśmy z kolejnej podróży po USA. Kolejnej w tym roku. Mam totalne zaległości w pisaniu. Do opisania została jeszcze Floryda odwiedzona w kwietniu. Obiecałem sobie,…

Turystyka

Krakowski Festiwal Górski 2024 – najważniejsze informacje

2024-11-07

Krakowski Festiwal Górski odbędzie się w dniach 7-8 grudnia 2024 roku w Centrum Kongresowym ICE Kraków. Jak co roku w programie wiele atrakcji, między…

Lekkie chest rigi 5.11 Tactical

2024-11-07

Chest rig to rodzaj platformy noszonej na klatce piersiowej, służącej do przenoszenia oporządzenia. Stosuje się go od kilkudziesięciu lat. Pierwotnie używany głownie przez żołnierzy armii chińskiej,…

Floryda – Vailant Air Command

2024-11-02

Kręcąc się w okolicy Kennedy Space Center i miejscowości Titusville warto odwiedzić muzeum lotnicze Valiant Air Command. Znajduje się ono w zasadzie przy…

Floryda – Kennedy Space Center

2024-10-26

Właśnie wróciliśmy z kolejnej podróży po USA. Kolejnej w tym roku. Mam totalne zaległości w pisaniu. Do opisania została jeszcze Floryda odwiedzona w kwietniu. Obiecałem sobie,…

hotel

Co można zabrać z pokoju hotelowego? Podróżniczka wyjaśnia

2024-08-20

Aleksandra Najda, popularna podróżniczka z mediów społecznościowych, opublikowała film, w którym szczegółowo omawia, co można, a czego nie wolno zabierać z pokoju hotelowego. W swoim nagraniu odpowiada na pytanie,…

hamak

Turyści na gapę. Czy spanie w terenie jest legalne?

2024-07-24

Turyści są coraz to kreatywniejsi. Coraz częściej rozbijają namioty i hamaki w miejscowościach turystycznych, przede wszystkim w okolicach plaży. Trudno im się dziwić- ceny noclegów są coraz…

Spodnie OTP i UTP od Helikona: porównanie. Które portki wybrać?

2024-10-24

W dzisiejszym wpisie biorę na warsztat dwa najpopularniejsze modele spodni od firmy Helikon-Tex: Women’s UTP Resized oraz Women’s OTP. Porównuję wygodę, komfort, kolorystykę, zastosowanie,…

Bałtyk

“Czeska Chorwacja”. Bałtyk doceniony za granicą

2024-08-21

Turyści zza granicy z roku na rok coraz bardziej doceniają nasze polskie miejscowości jako kierunek na wakacje lub citybreak. Nie zdziwi nikogo, że najliczniejszą grupą…

Samochodem przez USA: Z LA do Teksasu, cz. 20: Capitol Reef

2024-08-29

Noc spędziliśmy zaraz przy miasteczku Torrey, w zasadzie na samym wjeździe do Parku Narodowego Capitol Reef. To już ostatni Park Narodowy na naszej trasie, ale tym…

Samochodem przez USA: Z LA do Teksasu, cz. 19: Bryce Canyon

2024-08-20

Kolejnego dnia rano, budzimy się i wyglądamy za okno. Piękne słońce, niemalże bezchmurne niebo. Idealny dzień na następną przygodę. Kierunek Bryce Canyon, z Page…

Floryda – Vailant Air Command

2024-11-02

Kręcąc się w okolicy Kennedy Space Center i miejscowości Titusville warto odwiedzić muzeum lotnicze Valiant Air Command. Znajduje się ono w zasadzie przy…

Floryda – Kennedy Space Center

2024-10-26

Właśnie wróciliśmy z kolejnej podróży po USA. Kolejnej w tym roku. Mam totalne zaległości w pisaniu. Do opisania została jeszcze Floryda odwiedzona w kwietniu. Obiecałem sobie,…

Krakowski Festiwal Górski 2024 – najważniejsze informacje

2024-11-07

Krakowski Festiwal Górski odbędzie się w dniach 7-8 grudnia 2024 roku w Centrum Kongresowym ICE Kraków. Jak co roku w programie wiele atrakcji, między…

Tatry

Podtopione szlaki w Tatrach. Niebiezpieczna sytuacja się utrzymuje

2024-08-26

W Tatrach panują obecnie wymagające warunki na szlakach, głównie za sprawą intensywnych opadów deszczu. Intensywne deszcze sprawiły, że szlaki są podtopione. Nawierzchnie wielu szlaków są mokre,…

Mumie

Fascynujące odkrycie w Egipcie. Znaleziono kolejne Mumie

2024-06-28

Archeolodzy w Egipcie nieustannie pracują nad odkrywaniem tajemnic starożytności. Najnowsze odkrycie to 33 grobowce rodzinne, które znaleziono na zachód od Asuanu. Egipsko-włoski zespół badaczy natknął…

Wizy do Chin

Zniesienie wizy do Chin. Co to dla nas oznacza?

2024-06-28

Rząd Chin zniósł wizy krótkoterminowe dla Polaków, co przyniesie znaczną oszczędność czasu i pieniędzy podróżnikom. Dzięki temu podróż do Chin stanie się znacznie…

Spodnie OTP i UTP od Helikona: porównanie. Które portki wybrać?

2024-10-24

W dzisiejszym wpisie biorę na warsztat dwa najpopularniejsze modele spodni od firmy Helikon-Tex: Women’s UTP Resized oraz Women’s OTP. Porównuję wygodę, komfort, kolorystykę, zastosowanie,…

Samochodem przez USA: Z LA do Teksasu, cz. 12: Albuquerque

2024-06-21

Po opuszczeniu National Museum of Nuclear Science and History mieliśmy w dalszym ciągu dużą część dnia do spędzenia w Albuquerque.

Haix

Haixy CONNEXIS Go. Co ja mam zrobić z tymi butami?

2024-09-29

Tytułowe pytanie nasunęło mi się rano, kiedy w końcu postanowiłam ubrać wspomniane Haixy na spacer do lasu. Wszak samo zdjęcie od producenta wskazuje, że są to buty bardziej…

Lornetka Vortex Vulture 10×56 HD

2024-05-19

Przyznam, że gdy pierwszy raz zetknąłem się z lornetką Vulture HD 10×56 od Vortexa, nie byłem przekonany, czy jest faktycznie tak superancka, jak świadczą pochlebne opinie na rozmaitych…

Torba Helikon-Tex Mission dostępna już w sprzedaży

2024-04-04

Nowość z targów IWA OutdoorClassics 2024 dostępna jest już w sprzedaży. Torba Mission stanowi dalekie rozwinięcie torby Rangemaster, wyróżniając się usztywnioną konstrukcją…

Kiwi Madeira

Aluminiowy kamper NEXSD One w aranżacji KIWI Madeira

2024-03-18

Zaprezentowany kamper NEXSD One łączy aerodynamiczną zabudowę kempingową zintegrowaną z bazą w postaci Volkswagena Craftera. W przeciwieństwie do kampera półzitegrowanego, gdzie szoferska i część mieszkalna…

Człowiek

Dotknąć przestworzy, czyli o paralotniarstwie słów kilka – wywiad z Peterem „Peru” Chrzanowskim

2024-11-07

Zacznijmy od banału: człowiek od zawsze marzył o lataniu. Na przestrzeni wieków próby kolonizacji przestworzy podejmowali przeróżni konstruktorzy, z lepszym lub gorszym skutkiem. W końcu jednak…

Lekkie chest rigi 5.11 Tactical

2024-11-07

Chest rig to rodzaj platformy noszonej na klatce piersiowej, służącej do przenoszenia oporządzenia. Stosuje się go od kilkudziesięciu lat. Pierwotnie używany głownie przez żołnierzy armii chińskiej,…

Raid od Helikon-Tex jako bluza do bushcraftu

2024-11-06

Nigdy nie byłem fanem koszul czy bluz mundurowych w użytku outdoorowym. Nadarzyła mi się jednak okazja przetestowania bluzy Raid od Helikon-Tex. I o ile jej projekt sprawdził…

Torba Helikon-Tex Alien Bag dostępna

2024-10-31

Zaprezentowana na targach IWA OutdoorClassics 2024 torba Alien Bag od Helikon-Tex jest już dostępna w sprzedaży. Jej 122 litrowa konstrukcja wyróżnia się możliwością…

Raid od Helikon-Tex jako bluza do bushcraftu

2024-11-06

Nigdy nie byłem fanem koszul czy bluz mundurowych w użytku outdoorowym. Nadarzyła mi się jednak okazja przetestowania bluzy Raid od Helikon-Tex. I o ile jej projekt sprawdził…

Torba Helikon-Tex Alien Bag dostępna

2024-10-31

Zaprezentowana na targach IWA OutdoorClassics 2024 torba Alien Bag od Helikon-Tex jest już dostępna w sprzedaży. Jej 122 litrowa konstrukcja wyróżnia się możliwością…

Gdańsk

EkoKajak na Motławie. Darmowe pływanie za sprzątanie

2024-07-18

Przepis na udany dzień w Gdańsku? EkoKajak! Ta akcja wpisuje się już w Gdańsk na dobre: wystartowała w tym roku po raz czwarty. Gdański Ośrodek Sportu oferuje…

Do czego służy siłownia?

2024-07-12

Od dzisiaj materiał przyjmuje formę podcastu pt. Elventure zaprasza: Na siłownię!. Będziecie mieli okazję nie tylko poczytać, ale też usłyszeć co Ola ma do powiedzenia na temat treningu. Po pakiecie porad…

Termosy Rockland Galaxy i Rocket – niezbędnik wędrowca

2024-10-15

Kubek gorącej kawy lub herbaty wczesną wiosną w górach smakuje jak nigdzie indziej. Jednak aby tego doświadczyć, najlepiej zabrać ze sobą termos.…

Trek’N Eat – test żywności liofilizowanej

2024-10-02

Przebywając wśród ludzi często wędrujących po górach, słyszałam o żywności liofilizowanej, zabieranej na dłuższe wyprawy trekkingowe. Jednak nigdy nie miałam okazji sama wypróbować tego…

Patagonia

Śmieciozoik. Patagonia stanęła do walki z fast fashion

2024-08-26

Patagonia w filmie “The Shitthropocene” ostrzega przed erą “taniego szajsu” i niekończącej się konsumpcji. Choć humorystyczny ton nawiązuje do stylu Philomeny Cunk, przekaz filmu…

Tani sprzęt – problem czy rozwiązanie? Recenzja refleksyjna

2024-04-26

Ale tandeta… Do czego to ma służyć? Z czego to zrobili, z gumolitu? Ostrości nie trzyma i gnie się na wszystkim! Ale słabe szwy… I już się sprało… Oraz wiele, wiele innych narzekań.…

Kotelnica Summer Festival 2024

2024-08-14

W dniach 2-4 sierpnia w największym ośrodku narciarskim w Polsce, w Białce Tatrzańskiej, odbyła się XXVII edycja Kotelnica Summer Festival. We wcześniejszych latach impreza znana…

Rock For People – muzyczne święto w Czechach

2024-08-13

Czy myśleliście kiedyś o tym, żeby urlop spędzić nie w górach, albo nad morzem tylko na festiwalu muzycznym? Taka myśl naszła mnie w ubiegłym roku, kiedy znalazłem w internecie informacje o festiwalu…

schronisko

Zatrucia w Tatrach. Czy Sanepid określił, że jest już bezpiecznie?

2024-09-02

W niedzielę ratownicy TOPR ewakuowali z Doliny Pięciu Stawów około 20 osób. Turyści skarżyli się na objawy takie jak biegunka, wymioty i osłabienie organizmu.…

Do czego służy siłownia?

2024-07-12

Od dzisiaj materiał przyjmuje formę podcastu pt. Elventure zaprasza: Na siłownię!. Będziecie mieli okazję nie tylko poczytać, ale też usłyszeć co Ola ma do powiedzenia na temat treningu. Po pakiecie porad…

Bezpańskie psy

Bezpańskie psy pod ostrzałem. Turyści rozśwcieczeni

2024-08-28

Nowe tureckie prawo jest skierowane bezpośrednio w bezpańskie psy, których na tę chwilę jest około 4 milionów w całym kraju. Prawo wymusza na gminach ubój tych zwierząt…

Lornetka Vortex Vulture 10×56 HD

2024-05-19

Przyznam, że gdy pierwszy raz zetknąłem się z lornetką Vulture HD 10×56 od Vortexa, nie byłem przekonany, czy jest faktycznie tak superancka, jak świadczą pochlebne opinie na rozmaitych…

Kalendarium

Krakowski Festiwal Górski 2024 – najważniejsze informacje

2024-11-07

Krakowski Festiwal Górski odbędzie się w dniach 7-8 grudnia 2024 roku w Centrum Kongresowym ICE Kraków. Jak co roku w programie wiele atrakcji, między…

Pol'and'Rock

Pol’and’Rock Festival 2024. Kolejne gwiazdy zapowiedziane

2024-06-28

Coraz więcej gwiazd dołącza do line-upu Pol’and’Rock Festival 2024. Co więcej, ostatnio ogłoszono artystę, który z pewnością zaskoczy wielu fanów. Kogo zobaczymy na scenie podczas…

Dobre buty w teren – ale co to znaczy?

Nie zliczę już, ile razy prosiłem organizatorów i uczestników zajęć, aby mieli „porządne obuwie terenowe”. I co? I znalazłem się na granicy rezygnacji. Wygląda na to, że 99% ludzi nie wie, co to właściwie oznacza. Co z tego wynika? Tylko tyle, że 99% ludzi naraża się na wypadki. Dlatego postanowiłem napisać ten materiał – dla waszego bezpieczeństwa i ukojenia moich nerwów.

 

Wstęp


Początkowo, miałem zamiar napisać po prostu pean pochwalny na temat pewnej marki butów, które sam – w różnych odsłonach – noszę od kilku lat. Stwierdziłem jednak, że nie miałoby to większego waloru poznawczego, więc postanowiłem moimi ulubionymi buciorami zilustrować poradnik. Może się on okazać również narzekalnikiem, bo czasem nie wiem, czy się śmiać, czy płakać. Jeżeli pomyślisz, czytelniku/czytelniczko, że ten materiał napisany jest po to, żeby lokować produkt, mylisz się. Kolejność była odwrotna. Najpierw świadomość moich oczekiwań w stosunku do butów, potem widok zbrodni przeciwko bezpieczeństwu na szlaku, na koniec zetknięcie z konkretną marką obuwia, która jak dotąd te oczekiwania spełnia.


Zdjęcie – dbt003: Turysta w pionierkach, zdjęcie z roku 1937. Fot: A. Jankowski, “Światowid” nr 31/677 z 31.07.1937, NAC, domena publiczna

Mit złotego wieku

Kiedyś to było… Za moich czasów… Kiedy ja byłem dzieckiem… Nieraz słyszymy takie wstępy i tutaj też można by podobny zastosować. Kiedyś, dawno temu powstała idea turystyki. Potem zaczęły powstawać buty dla turystów. W czasach, kiedy turystyka w Polsce rozkwitała (lata 30., potem 60. I 70.), nie było dużego wyboru. Nikt nie robił innych butów w góry, innych na tereny podmokłe, a jeszcze innych na pustynię. Wczesne buty turystyczne były wzorowane na wojskowych, tylko z krótszą cholewą, najczęściej skórzano-gumowe, sznurowane. Tak zwane pionierki. I wiecie co? Na zmianę z osławionymi opinaczami wystarczały, niezależnie od terenu. To jedno z moich oczekiwań w stosunku do terenowych butów: uniwersalność. A niełatwo ją znaleźć wśród gąszczu ofert różnych marek i super-ultra-jeszcze-nowszych technologii ABC-ZHP-XZT-EKG-mud eater. Ten gąszcz powoduje, że trzeba się dobrze zastanowić, czego my właściwie oczekujemy.


Ratownicy TOPR podczas akcji. W noszeniu porządnych butów terenowych chodzi właśnie o to, żeby nie musieć ich wzywać. Fot: J. Pocztarski, Internet, lic. CC BY-SA 3.0

Dlaczego to ważne?

Wiele osób nie docenia, jak ważne jest dobre obuwie terenowe. W ten sposób powstają tak absurdalne obrazki jak drużyna przygotowana na grę terenową w górach obuta w trampki albo ktoś zakładający adidasy przeznaczone na deskorolkę (tak, piszę z doświadczenia). Aby docenić rolę dobrych butów, trzeba sobie zdać sprawę z tego, jaką funkcję mają one pełnić. Jest to przede wszystkim zadanie ochrony naszych stóp. I nie, nie przed spoceniem się – przede wszystkim przed urazami mechanicznymi. Dodatkowo dobre buty chronią tak naprawdę całą nogę przed następstwami na przykład pośliźnięć. Jak to działa? Podeszwa buta chroni podbicie stopy. Wyobraźcie sobie, że idziecie po kamieniach w jakichś górach albo że macie przejść przez podmokłą łąkę, w której tkwią połamane gałęzie. Naprawdę chcielibyście iść na cienkiej, gumowej podeszwie wykonanej z myślą o parkiecie sali gimnastycznej? A teraz: niech kamienie będą mokre po deszczu. Poślizg gwarantowany. Korpus buta ma nas chronić przed wilgocią i również przed urazami spowodowanymi na przykład przypadkowym kopnięciem w kamień albo korzeń. Znów zapytam: czy płótno albo cienkie, nylonowe tworzywo sztuczne spełni te funkcje? Cholewa, nieważne czy niska, czy wysoka, ma stabilizować staw skokowy, aby nie dopuścić do jego zwichnięcia, skręcenia czy innego uszkodzenia.

Oczywista oczywistość

Ja wiem, że większość z czytelników i czytelniczek zapewne o tym wie, ale może pokażecie ten akapit komuś innemu. Czasem (to eufemizm) odnoszę wrażenie, że ludzie nie zdają sobie sprawy z faktu, że w lesie, w górach, na bagniskach NIE MA ASFALTU. Nie ma chodnika. Muldy, korzenie, doły, kamienie, nierówności każdego kształtu i każdej wielkości, rozmieszczone chaotycznie, jak tam wyobraźnia Matki Natury zechciała. Wilgoć na kamieniach, na ściółce, na mchu… Gliniasty grunt, piaszczysty grunt, kamienisty grunt, podmokły grunt, chlup – głębokie błoto, łup – jakiś kamień. Leśne ścieżki i przełaje to nie są parkowe alejki. Górskie szlaki też nimi nie są, choć przy ilości schodów w polskich górach może się tak wydawać. Wystarczy trochę wody i na miękkiej gumie tracimy przyczepność. Pół biedy, jeśli to następuje na płaskim terenie. A teraz wyobraź sobie, że idziesz trawersem ponad ostrym stokiem. Powiedzmy to sobie otwarcie, choć nie do każdego to dotrze: odpowiednie obuwie, może uratować ci życie. I nawet nie będziesz o tym wiedział/wiedziała, bo po prostu NIE pośliźniesz się nad tą przepaścią. A jeżeli zdarzy ci się to, gdy będziesz iść w adidaskach, na zmądrzenie może już nie być czasu.


Wybierając się w teren, tego typu obuwie pozostawiamy w domu albo przynajmniej w bagażniku samochodu. Fot. J. Hastings, Internet, lic. CC BY-SA 2.0

Jak się tego NIE ROBI w terenie

Uwaga, zaczynam narzekalnik oparty na kilku latach obserwowania tego, jak się ubierają uczestnicy moich zajęć – zarówno młodzież, jak i dorośli. W przypadku młodzieży to tak naprawdę narzekanie na dorosłych, którzy wiedząc, że posyłają dzieciaki na obóz survivalowy, nie myślą o obuwiu. Pierwszy, czyli najwyższy poziom obuwniczej zbrodni przeciwko bezpieczeństwu na szlaku, to klapki i sandały. Ludzie, naprawdę? Ja wiem, że istnieją sandały turystyczne, sam takie mam i bardzo je cenię, ale u uczestników zajęć jeszcze takich nie widziałem. A klapki jak prosto z basenu – tak. Albo japonki. No i crocsy. Przecież to nie chroni stopy przed niczym poza przepoceniem, a podeszwy ślizgają się na wszystkim, co jest choć trochę wilgotne. Poziom drugi, widywany najczęściej, to trampki i tenisówki. Znów stawiam im te same zarzuty i każdy wie, że wina dawno została udowodniona: cienka, gumowa podeszwa i miękka tkanina. Nawet te wysokie trampki nie nadają się w góry ani do lasu. To buty na bieżnię, na salę gimnastyczną, na kort, do parku, ale nie w teren. Przekleństwem ostatnich lat stały się adidasy na deskorolkę. Zwykle mają dość sztywny korpus, więc zdają się pasować. Ale przecież mają zupełnie płaską, ledwo żłobioną podeszwę! Deskorolki są wykonywane ze specjalnie fakturowanego tworzywa, żeby buty lepiej się trzymały. Widzieliście kiedyś fakturowane specjalnie pod wasze buty kamienie albo korzenie? A te sztywne korpusy deskorolkowych adidasów wcale nie są szczególnie twarde i grube. Jedyne znane mi z praktyki własnej buty sportowe, które od biedy nadają się w teren, to biegówki, które zwykle mają niezły bieżnik i dość grubą, sprężystą, choć miękką podeszwę. W góry bym w takich butach iść nie chciał, ale do równinnego lasu ostatecznie można. No, chyba że będzie mokry, bo jeszcze nie widziałem biegówek, które by wytrzymały test mokrej trawy (choć tu mogę się mylić, nie jestem na bieżąco z butami sportowymi). Jakiś czas temu zacząłem spotykać w sklepach adidasy z softshelu i te są nawet do przeżycia, choć te, które miałem okazję poznać osobiście, miały dla mnie za miękką podeszwę. Podsumowując: cienkie, słabo żłobione, gumowe podeszwy dyskwalifikują buty z użycia terenowego. Miękki, cienki korpus też. Brak cholewy niekoniecznie, bo tu jeszcze jest pytanie o wysokość korpusu. Przejdźmy do kolejnego etapu.


To są buty przeznaczone do włóczenia się po wertepach

Co zatem brać?

Dobra, wiemy już czego unikać. No to czego w takim razie szukać? Buta solidnego, z mocnym korpusem, najlepiej z cholewą, na solidnej, wybieżnikowanej podeszwie, możliwie nieprzemakalnego lub po prostu odpornego na wilgoć, oddychającego, relatywnie lekkiego. Kopa wymagań, nie? No cóż, szukamy butów, które będą chroniły nasze zdrowie, a być może życie. Nie ma co odpuszczać i zadowalać się półśrodkami, szczególnie kiedy wybieramy się w góry. Swoją drogą, na pocieszenie powiem, że jeśli buty sprawdzają się w górach, to w lasach, nawet bardzo gęstych lub podmokłych, też będą wystarczające. W skrócie – bo zaraz rozwinę myśl – najbardziej polecam buty trekkingowe z cholewą, następnie półbuty turystyczne, a doświadczonym trampom, którzy umieją już poruszać się w terenie, turystyczne sandały. Z braku laku lepsze będą buty wojskowe albo glany niż trampki. Sam za młodu w glanach łaziłem po górach i nie było źle, chociaż nowoczesne treki jednak są wygodniejsze, co – chociaż z bólem serca – po latach przyznaję.


Podeszwa butów terenowych ma być głęboko bruzdowana

Walory butów terenowych

Po pierwsze podeszwa. Nawet turystyczne sandały, siłą rzeczy niemające chroniącego stopę korpusu, mają grubą, dość twardą, antypoślizgową, głęboko bruzdowaną podeszwę. Wybór pomiędzy utwardzoną a sprężystą to już kwestia osobista. Ja preferuję twardą, bo często jestem w kamienistych okolicach. Bruzdowanie (głęboki wzór) podeszwy chroni nas przed pośliźnięciami na przykład na gliniastym gruncie. Nie mogą to być tylko same paski poprzeczne lub podłużne, bo te spowodują jeszcze lepszy poślizg. Zresztą, widział ktoś kiedyś podeszwę z podłużnym bruzdowaniem? Ja chyba nie. Wzór żłobień ma również pozwalać na wyciskanie błota spod stopy na boki – jak bieżnik opony samochodowej. Z tego powodu zawsze lubiłem podeszwę glanów. W skrócie: chodzi o kwestię przyczepności i osłony podbicia stopy przed wszystkim, co może się w nią wbijać. Od kamieni i korzeni, po szkło z rozbitych (oczywiście przez chamów) butelek.


Inny przykład porządnej podeszwy terenowej, choć nieco delikatniejszej niż poprzednia

Korpus buta terenowego ma nie ważyć zbyt wiele (dobieramy do swoich możliwości), nie może być całkiem sztywny i twardy, a raczej sprężysty, ma oddychać (stara, dobra skóra lub buty z membraną), być odporny na wilgoć, a najlepiej nieprzemakalny. Do tego odporny mechanicznie, najlepiej z utwardzonym nosem. I, na wszystkie leśne bóstwa, ma być sznurowany. Sznurowadłami regulujemy stopień zaciskania się buta na stopie. Rzepy nie dają takich możliwości, a jednocześnie potrafią się brudzić i z tego powodu rozpinać. Kto ma ochotę co pół kilometra poprawiać stabilność butów na stopach? Ja nie. Pewnie, że sznurowadła też się brudzą, ale sam proces wiązania usuwa z nich błoto czy strzępki roślin. W rzepy to wszystko się wbija i zostaje. Jeśli chodzi o odporność na wilgoć, to chyba kwestia jest oczywista? Nikt nie lubi chodzić w przemoczonych butach, to niewygodne i niezdrowe zarazem.


Wysokie czy niskie? Oto jest pytanie…

Niskie czy wysokie, oto jest pytanie…

Przejdźmy do kwestii cholewy, bo to najbardziej prowokujące do dyskusji zagadnienie. Wysoka czy niska? Obie mają plusy i minusy oczywiście, choć od razu mogę powiedzieć, że niskie buty polecam raczej bardziej doświadczonym łazikom. Uwierzcie mi, w poruszaniu się w terenie też się nabiera wprawy. Dziewicę terenową zwykle da się poznać po tym, jak często się potyka, plącze, przypadkiem kopie kamienie czy drągi.  Zaprawiony tramp czasem nawet nie dostrzega, jak omija „pułapki”, bo po prostu nauczył się patrzeć pod nogi, uważać na otoczenie. Kiedy idę z młodzieżą na dłuższą wycieczkę, zawsze na początku wszyscy rozmawiają na standardowe dla siebie tematy i co chwilę ktoś się potyka. Pod koniec marszu rozmów jest dużo mniej, tak samo jak wywijania orłów. A im trudniejszy teren, tym szybciej następuje ta zmiana. Z powodu tego braku doświadczenia początkującym zalecam wysoką cholewę. Po prostu lepiej chroni staw skokowy przed skręceniami i zwichnięciami, nawet zwykłym naciągnięciem ścięgna przy złym stąpnięciu. No i daje osłonę przed uderzeniami w kostkę, z którymi też trzeba się liczyć. Łatwo na przykład zjechać ze śliskiego kamienia w bok, to się zdarza nagminnie. Wtedy fajnie jest mieć pancerz u podstawy golenia i usztywnienie, które pomoże odzyskać równowagę. A kiedy już nauczycie się łazić bez skręcania kostek i łamania nóg, docenicie w niższych butach również mniejszy ciężar. Tylko czasem trudniej przejść np. przez strumień, podmokły teren albo wysoką, mokrą trawę. Turystyczne półbuty, czasem nazywane turystycznymi adidasami, mają jednak cholewkę wyższą niż sportowe. Dlaczego? Bo być może nie obejmują stawu skokowego, ale podpierają go, również utrudniając uszkodzenie. Tak czy siak, jeśli dopiero zaczynasz przygody w terenie, spraw sobie treki. Będzie bezpieczniej.


Półbuty terenowe, czyli buty, które nie opinają stawu skokowego, tylko go podpierają

Waga - wygoda

Tutaj jesteśmy w sytuacji dużo lepszej niż nasi rodzice i dziadowie. Opinacze na przykład, o ile naprawdę dobrze chroniły kostkę przed skręceniami, o tyle z powodu grubej skóry i twardej, gumowej podeszwy ważyły swoje. Dzisiejsze obuwie terenowe, wykonane z tworzyw sztucznych i/lub wielokrotnie preparowanej skóry, jest o wiele lżejsze. Również bardzo szybko dopasowuje się do stopy, nie trzeba stosować tej starej sztuczki z chodzeniem przez wodę i natłuszczaniem na zmianę. Moja porada brzmi: jeśli nie możesz się zdecydować pomiędzy dwiema czy trzema wygodnymi parami butów, weź te lżejsze. Tu uzupełnienie: zapobieganie przepoceniu się stopy wcale nie jest nieważne i nie chodzi tylko o kwestię atmosfery w namiocie po zdjęciu butów. Dbając o higienę, zapobiegamy infekcjom, pęcherzom, itp. Dlatego ostatecznie zrezygnowałem z glanów. Jednak treki dają lepszy komfort, szczególnie na dłuższych trasach. Myślę, że nie tylko ja wolę zapobiegać sytuacjom, kiedy drugiego dnia wypadu mam problem z założeniem butów, bo spuchły mi stopy… Co ważniejsze, jeżeli w danych butach stopy ci się pocą, to znaczy, że się szybko męczą. A zmęczenie spowodowało już niejeden wypadek. Dlatego chcę mieć coś, co, będąc solidnym trepem, jednocześnie jest lekkie i oddycha.


Moje ulubione buciory (każdy już chyba wie jakie) po marszu przez wysoką, mokrą trawę. Testowanie i czyszczenie obuwia w jednym

Sprawdzanie

Kiedy podchodzimy do nowych butów, lepiej jest wybierać uważnie. Nietrudno kupić coś, czego się potem nie będzie używało. Najpierw, jeszcze w sklepie, sprawdzamy, czy w bucie jest wygodnie. Zrób parę przysiadów, wykroków, podskocz, pokręć stopą, przejdź tak długi odcinek, jak tylko możesz, spróbuj nastąpić na coś twardego i wąskiego, choćby krawędź progu, sprawdź, czy podeszwa ci odpowiada. Moja ładniejsza połówka zawsze powtarza, że stopa musi jej wpaść w but. I nie decyduj się od razu na rozmiar. Sprawdź większe i mniejsze. Porada: but o pół numeru za duży umożliwia założenie grubszych skarpetek. Ma ci być wygodnie i ciepło. W końcu nieraz spędzisz w tych butach cały dzień.

Jednym z moich testów nowych butów jest przejście przez gołoborze, gdzie jest mnóstwo ostrych, luźnych albo wyślizganych kamieni. Polecam Łysicę, jeśli tylko możecie sobie na to pozwolić. Górka niewielka, w razie czego łatwo zejść, a kamienista jak diabli. Nada się zarówno dla początkujących jako wprawka, jak i dla doświadczonych trampów. Jeżeli podeszwa butów i stabilizacja stawu skokowego sprawdzają się na gołoborzu po deszczu, możesz iść w wyższe góry. A jak sprawdzić przyczepność podeszwy? Znajdź mokry, jak najgładszy kamień sterczący z ziemi pod kątem około 30 stopni i sprawdź, czy możesz na nim stać, nie ześlizgując się. Jeśli sama przyczepność utrzyma cię na kamieniu mającym nachylenie 45 stopni, masz naprawdę dobre buty. A przynajmniej świetną podeszwę.


Solidne trepy terenowe mają poradzić sobie nie tylko w górach, ale na przykład również w terenie podmokłym

Testem mokrej trawy nazywam próbę, która polega na tym, że w danych butach wchodzę w wysoką, mokrą trawę. Odkrywcze, nie? Wlezienie w kałużę jest zbyt proste. Trawa przykleja się do butów i niemal wciera w nie wodę. To ten sam schemat, co przemakanie namiotu w miejscu, gdzie coś go dotyka, tylko znacznie intensywniej. Jeżeli buty wytrzymają takie traktowanie przez kwadrans, to już możemy mówić o dobrym zabezpieczeniu przed wilgocią. Zwracajcie tylko uwagę, czy woda nie ścieka do wnętrza po waszych nogach lub spodniach. To może zakłócić efekt tekstu. W tym sprawdzianie chodzi (oczywiście) o odporność butów na długotrwałe zetknięcia z wilgocią.


„Brać, wybierać, decydować…”. Każdemu wedle potrzeb

Na koniec

Mam nadzieję, że ten artykuł przyda ci się, czytelniku/czytelniczko, kiedy będziesz wybierać buty dla siebie albo próbować przekonać mniej doświadczonego znajomego, że wycieczka w Tatry Wysokie w trampkach to nie jest najlepszy pomysł. Dbając o to, w czym chodzimy, dbamy o swoje bezpieczeństwo oraz komfort, więc naprawdę nie jest to kwestia, którą można bagatelizować. Niestety osoby, które nie miały w życiu szczególnego kontaktu z dziczą, czasem bardzo trudno o tym przekonać. Nie ustawajcie jednak w wierze, prędzej czy później zrozumieją. Oby przed połamaniem kości.

 

Napisy końcowe

Bardzo dziękuję firmie HAIX za dostarczenie mi tych butów. Bardzo szybko stały się moimi ulubionymi i uważam, że mając je, posiadam buty na każdą – terenową – okazję.

W przygotowaniu materiału udział wzięli:

HAIX Scout 2.0 brown (to te największe trepy)

HAIX Black Eagle Adventure 2.1 GTX (to te delikatniejsze wysokie)

HAIX Black Eagle Nature GTX low (to te skórzane półbuty)

 

Artykuł zawiera lokowanie produktów

Sprawdź podobne tematy, które mogą Cię zainteresować

Komentarze

Nikt jeszcze nie skomentował tego artykułu.

Dodaj komentarz

X