Nastał nieciekawy czas, który dotyczy nas wszystkich. Jeszcze niedawno to wszystko było by dla nas abstrakcją, a dziś jest rzeczywistością. Ta sytuacja jest szczególnym wyzwaniem dla szeroko pojętej ochrony zdrowia – ja oraz moje koleżanki i koledzy teraz jak i wcześniej staramy sie wykonywać naszą prace dobrze, dbając przy tym o bezpieczeństwo nasze i pacjentów. Zespoły Ratownictwa Medycznego (ZRM), Szpitalne Oddziały Ratunkowe (SOR), Izby Przyjęć (IP) to personel pracujący co dziennie w miejscach narażenia bezpośredniego styku z osobami zakażonymi lub potencjalnie zarażonymi. Oczywiście nie należy zapominać o Podstawowej Opiece Zdrowotnej (POZ), Nocnej i Świątecznej Opiece Zdrowotnej (NiŚOZ) czy laboratoriach i aptekach.
Koronawirus zidentyfikowany na początku 2020 roku, określany obecnie mianem SARS-CoV-2 wydaje się być bliskim krewnym wirusa SARS-CoV i podobnie jak w jego przypadku pierwsze zakażenie człowieka miało prawdopodobnie charakter odzwierzęcy / Zdjęcie: archiwum Jakuba Szymoniaka
Czego oczekujmy od Was jako społeczeństwa?
#ZostańWDomu – wiele osób już mogło się zetknąć z tą akcją, jest to jedna z podstawowych form profilaktyki. Unikając skupisk ludzkich, kontaktów z innymi osobami ograniczamy możliwość transmisji wirusa na kolejne osoby. To właśnie dlatego zamknięto szkoły, galerie handlowe, puby i kina. Jeśli masz taką możliwość pracuj z domu, w celu załatwienia niezbędnych potrzeb nie musi wychodzić cała rodzina, utrzymuj kontakt co najmniej 1 metra od innych osób. Wiele firm i instytucji stara się to ułatwiać i powstało wiele promocji, możliwości załatwienia spraw on-line. Dbaj o własnej bezpieczeństwo, unikaj narażenia i ryzykownych zachowań. Skręcona kostka na szlaku czy wybity bark na treningu również obciąża nasz system i stwarza ryzyko kontaktu z zarażonymi.
#MyjRęce – wirus ginie przy kontakcie z podstawowymi środkami higieny, dlatego zaleca się częste i dokładne mycie rąk. Po kontakcie z osobami zakażonymi zagrożenie przez jakiś czas utrzymuje się na powierzchni rzeczy których dotykamy, jak np. klamki czy pieniądze. W chwilach, kiedy nie mamy dostępu do kranu, warto mieć pod ręką środek dezynfekcyjni przeznaczony do stosowania na skórę. Można również użyć jednorazowych rękawiczek, ale należy pamiętać o ich częstej zmianie i umiejętnym ściąganiu, aby nie doszło do zakażenia wtórnego. Ważne jest, aby również unikać dotykania okolic ust, nosa i oczu, ponieważ to są potencjalne drogi jakimi patogen może wniknąć do naszego organizmu.
#NieKichaj – osoby, które mają objawy typu kaszel, kichanie – po za tym, że powinny obserwować swój stan zdrowia(szczególnie pod kątem objawów takich jak duszność i gorączką powyżej 38 stopni) i skonsultowaniu sie z lekarzem POZ/NiŚOZ – powinny kasłać lub kichać w tzw. łokieć lub chusteczkę jednorazową. Ma to na celu ograniczenie rozsiewania wirusa droga kropelkową oraz nieinfekowania powierzchni, której dotykami rękami.
Maski są zalecane do noszenia tylko dla tych co są zarażeni lub tych, którzy kichają lub kaszlą oraz przez osoby, które opiekują sie chorymi. Maski chirurgiczne chronią tylko przez około 1 godzinę. Dodatkowo paradoksalnie mogą zwiększać ryzyko zakażenia poprzez to, że po dłuższym czasie stają się dobrze chłonną wilgotną “gąbką”, a osoby nieprzyzwyczajone do nich odruchowo będą chcieli ją poprawić, przesunąć przy tym przenosząc na nie drobnoustroje z dotykanych powierzchni.
#UnikajFakeNewsów – nie oglądaj non stop wiadomości w telewizji, nie odświeżaj co chwila portali informacyjnych, nie wierz w każdą informacje od znajomego, weryfikuj, sprawdzaj, używaj rzetelnych źródeł, na przykład strony WHO (World Health Organization), GIS (Główny Inspektorat Sanitarny, MZ(Ministerstwo Zdrowia). Unikaj naciągaczy, oszustów, którzy pragną sie dorobić na niewiedzy i strachu ludzi. Na koniec najważniejsze – nie panikuj!
Teraz ważna jest profilaktyka i zaradność. Przemyśl co jest Ci niezbędne, a co może zaczekać. Obserwuj stan zdrowia swój i bliskich, wspomóż osoby, które sobie nie radzą. Te działania to ograniczenia, ale w słusznym celu powrotu do normalności.
W porównaniu do grypy COVID-19 rozprzestrzenia się znacznie szybciej. Obecnie uznaje się że osoba zarażona grypą przekazuje wirusa ok. 1,3 osoby w swoim otoczeniu. W przypadku SARS-CoV-2 ta liczba wzrasta do 2-4, czyli jest ok. trzy razy większa. / Zdjęcie: archiwum Jakuba Szymoniaka
Czego oczekujemy oraz co możesz sie spodziewać jako pacjent?
#NieKłamMedyka – bardzo ważne jest, aby nie ukrywać niczego przed nami. Jeśli miałeś możliwość narażenia powiedz nam o tym. Odpowiadaj szczerze na pytania osoby, która zbiera wywiad! Nie bój się, że nie otrzymasz pomocy – tak sie nie stanie. Chodzi o to, abyśmy my mogli się zabezpieczyć w środki ochrony własnej. Niestety w całym kraju dochodzi do wielu sytuacji, w których przez kłamstwo wyłącza się z funkcjonowania zespoły, całe stacje, SOR-y czy nawet szpitale, które są podawane kwarantannie co zabiera możliwość pomocy innym ludziom.
Jeżeli masz pogorszenie samopoczucia, kaszel, katar, ból gardła, stan podgorączkowy lub inne dolegliwości zdrowotne możesz skorzystać z teleporady z lekarzem POZ/NiŚOZ. Może on wystawić e-recepte oraz zwolnienie, a jeśli będzie konieczność wizyty osobistej to się ona odbędzie. Jeśli masz objawy niepokojące jak silny kaszel, duszność, gorączkę powyżej 38 stopni skontaktuj sie z Powiatową Stacją Sanitarno-Epidemiologiczną. Spróbuj ponownie, jeśli nie uda sie dodzwonić. Nie nadużywaj ZRM i SOR – kontakt z nimi powinien być tylko w nagłych stanach zagrożenia życia lub zdrowia
Wzywając ZRM odpowiadaj na wszystkie pytania dyspozytora. Dodatkowo zespół, który do Ciebie jedzie może zadzwonić w celu zebrania kolejnych informacji. Po przybyciu karetki nie zdziw się, jeśli będziemy mieli maski, okulary, przyłbice czy nawet całe kombinezony ochronne. Może być tak, ze tylko jedna osoba z zespołu wejdzie najpierw lub jedną osobę z domu poprosimy o wyjście do nas w celu rozmowy. Podobnie może wyglądać sytuacja na SOR/IP, gdzie możesz trafić najpierw do odizolowanego pomieszczenia czy śluzy, gdzie po wstępnym wywiadzie i badaniu nastąpią dalsze czynności. To wszystko ma na celu ochronę nas, abyśmy mogli dalej pomagać potrzebującym. Ty również te pomoc otrzymasz.
Pamiętajmy, że choroby, które istniały wcześniej nadal są, więc należy zatroszczyć sie o codzienne leki nasze i bliskich (lecz nie robić rocznych zapasów zabierając szanse zakupu innym). Ludzie nadal doznają urazów w wypadkach, dostają udarów czy zawałów i tym osobom, również chcemy dąć szanse właściwej pomocy na czas.
Jeśli zostałeś poddany kwarantannie w domu czy innym miejscu izolacji to dla dobra siebie oraz innych stosuj sie do tego. Łamiąc nakaz nie tylko narażasz sie na konsekwencje finansowe, ale po prostu zarażasz innych.
Czas, uzyskany dzięki strategii tłumienia epidemii daje możliwość produkcji większej ilości sprzętu medycznego oraz środków ochrony osobistej. Możemy również prowadzić badania naukowe, poznając lepiej biologię wirusa SARS-CoV-2. / Zdjęcie: archiwum Jakuba Szymoniaka
Nie jest tajemnicą, że stan ochrony zdrowia w Polsce nie był wzorowy juz wcześniej, każdy z nas pracuje ponad normę, często w kilku miejscach. Obecna sytuacja tylko uwydatnia te problemy. Nie współpracując z nami, narażając nas niepotrzebnie powodujemy odsunięcie na jakiś czas części personelu, którego wszędzie brakuje. Dodatkowo zużywa się sprzęt, którego w wielu miejscach nie ma w odpowiedniej ilości i jakości. Pamiętaj, karetka bez ratownika to tylko samochód, sam respirator to tylko maszyna, która tłoczy powietrze – to ręce medyka pomagają, a pierwszą zasadą ratownictwa jest “Po pierwsze własne bezpieczeństwo!”
Chciałbym również zaznaczyć, że doceniamy i bardzo nam miło przez wsparcie oraz troskę jaką otrzymujemy w ostatnim czasie od społeczeństwa. Profesje jakie wybraliśmy sobie nie zawsze są łatwe oraz są obarczone różnym narażeniem zawodowym, czego teraz doświadczamy. Dziękujemy za to wszystko! Nie zapominajmy również o innych zawodach niezbędnych do naszego codziennego funkcjonowania – oni często też są narażeni!
O autorze
Materiał przygotował
Jakub Szymoniak jest ratownikiem medycznym. Pracuje w Krakowskim Pogotowiu Ratunkowym i Enduro-Med oraz w Monoprofilowym Centrum Symulacji w Wyższej Szkole Ekonomii, Prawa i Nauk Medycznych w Kielcach.
Komentarze
Nikt jeszcze nie skomentował tego artykułu.